تون ، شهری 5000 ساله!!!
اگر بخواهیم که تون (فردوس) رو بهتر بشناسیم و باهمدیگه برای شناختش سفری رو شروع کنیم ، بهتره اول در مورد تمدن این منطقه بیشتر بدونیم .
به صورت کلی توی منطقه‌ی ما ، مطالعات باستان شناسی و کاوش دقیقی صورت نگرفته و برای همینه که این منطقه ، جز مناطق کمتر شناخته شده است و تاریخ و تمدنش همیشه رمز و راز گونه بوده .
درست توی سال 1394 بود که یه خبر ،همرو شوکه کرد
اولین خبر این بود که قاچاقچیان عتیقه و آثار تاریخی ، یک اثر 5000 ساله رو در محوطه باستانی ، تاریخی گَوَند باغستان فردوس پیدا کردند و قرار بوده اون رو مثل ، خیلی از آثار دیگه ازکشور خارج کرده و به فروش برسونند. حالا این اثر ارزشمند که باعث شده تا تمام حدس و گمان ها در مورد تمدن و قدمت این منطقه تغییر کنه چی بوده؟؟؟
یکی از محوطه های باستانی فردوس ، محوطه ای به نام گَوَند باغستانه که از دهه 1340 ، حفاری ها و کاوش های غیرمجازی درش انجام میشده و براساس حرف و حدیث ها، آثار زیادی هم درش بدست اومده ، که از کشور خارج شده و به فروش رسیده.
منطقه گَوَند در فاصله 20 کیلومتری شمال فردوس و یک کیلومتری غرب باغشهر باغستان و در دامنه کوه قرار داره و بخش زیادی از این منطقه تبدیل شده به زمین های کشاورزی که این باعث شده بود که خاک این منطقه جابه جا و موجب اشتباه در شناخت دوره تاریخی این منطقه بشه.تا اینکه…..
تا اینکه توی سال 1394 خبری به گوش مامورین انتظامی رسید که قاچاقچیان در حال خارج کردن یک پیکرک سنگی هستند ،و با اقدام به موقع ، این پیکرک سنگی کشف و به سازمان میراث فرهنگی تحویل داده شد. البته ناگفته نمونه که این پیکره موقع حفاری های غیرمجاز به چند تیکه تقسیم شده بود .
پس از بررسی های باستان شناسی روی این پیکره ، مشخص شد که این پیکره قدمتی 5000 ساله دارد و مربوط به عصر مفرغ متاخر است (1700 تا 2200 سال قبل از میلاد مسیح)،این پیکره از دو قسمت تشکیل شده ، قسمت سر و بدنه ، که جنس سر و بدن با هم متفاوت است جنس سر پیکره ،سنگ ممر یا سنگ آهکه و جنس بدنه این پیکره از کلریت (سنگ صابون) است که شبیه به این پیکره در سرزمین های باختر و بلخ و مناطق جنوبی آسیای مرکزی شناخته شده است.
سازندگان این پیکره به جزئیات چهره دقت زیادی داشتن که نشون از رشد و بالندی هنر توی اون دوره است. پوشش این پیکره از نوع کاناکس میانرودانی است که یه لباس سرتاسری که احتمالا از جنس پوست بوده و تزئیناتی روی خودش داشته و نقوش روی اون به صورت هندسیه که یک طرح خورشید در اطراف گردنش داره ، طرحی که بدنه این پیکره رو پر کرده ، معمولا لوزی اند ، لوزی هایی که با خط های راست پر شده اند.
گفته ها نشون از تمدن بزرگی داره که بین شرق ایران ، افغانستان ، پاکستان و جنوب آسیای مرکزی ارتباط نزدیک فرهنگی داشته و هنوز راز و رمز زیاد رو برای گفت داره. ناگفته نمونه که این پیکره سنگی در موزه باستان شناسی بیرجند نگهداری میشود.
این متن برگرفته از مقاله علمی “نویافته های عصر مفرغ در خراسان جنوبی (مطالعه موردی محوطه گَوَند باغستان فردوس)” است که از طریق لینک زیر میتونید دانلود و مطالعه اش کنید.
- ناربوم
- 24 فروردین 1401
- 963 بازدید
